Tổng kết 20 năm thực hiện đổi mới, phát triển và nâng cao hiểu quả kinh tế tập thể

Sáng 19-10, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổ chức hội nghị trực tuyến tổng kết 20 năm thực hiện Nghị quyết số 13-NQ/TWvề tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiểu quả kinh tế tập thể (KTTT) và 10 năm thi hành Luật Hợp tác xã (HTX) năm 2012 trong lĩnh vực nông nghiệp.

Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, ra đời cách đây 20 năm, 10 năm nhưng Nghị quyết 13 và Luật HTX năm 2012 đã đánh giá đúng tình hình, chỉ ra được yêu cầu, định hướng trong xây dựng phát triển kinh tế tập thể, HXT trong lĩnh vực nông nghiệp.

Ước tính đến 31/12/2021, cả nước có khoảng 18.327 HTX nông nghiệp và 79 Liên hiệp HTX nông nghiệp, với 3,2 triệu thành viên. Như vậy, sau 20 năm thực hiện Nghị quyết 13, số lượng HTX nông nghiệp tăng 12.569 HTX; còn so với thời điểm 31/12/2013, khi Luật HTX có hiệu lực thì số lượng HTX nông nghiệp cả nước tăng khoảng 7.917 HTX.

Từ năm 2013 đến nay, số lượng HTX nông nghiệptăng nhanh, trung bình mỗi năm tăng gần 800 HTX, giai đoạn 2017-2021 cao gấp hơn 3 lần so với giai đoạn 2012-2016. Không chỉ tăng nhanh về số lượng, mà chất lượng và hiệu hoạt động của các HTX nông nghiệp cũng đã được cải thiện. Ngày càng xuất hiện nhiều và đa dạng các mô hình HTX hoạt động hiệu quả, trình độ cán bộ quản lý, HTX nông nghiệp được nâng cao rõ rệt, đội ngũ cán bộ quản lý được trẻ hóa. Tỷ lệ các HTX nông nghiệpđược đánh giá xếp loại khá, tốt đã tăng từ 10%năm 2013 lên 33% năm 2016 và trên 60% năm 2020.

Theo đánh giá, bên cạnh những kết quả đạt được, việc phát triển KTTT và HTX  vẫn còn nhiều tồn tại, hạn chế như: số HTX hoạt động có hiệu quả còn thấp, thiếu bền vững; quy mô thành viên và doanh thu của các HTX nông nghiệp còn nhỏ bé. Các dịch vụ sơ chế, chế biến, bảo quản, số lượng các HTX có khả năng liên kết hiệu quả với doanh nghiệp, chế biến và tiêu thụ nông sản cho thành viên HTX và nông dân cũng chưa nhiều, mới đạt 24% tổng số HTX.

Nghị quyết số 13 đặt ra mục tiêu 10 năm sau (đến năm 2010) là đưa KTTT, HTX thoát khỏi những yếu kém, tuy nhiên đến nay mục tiêu này mới cơ bản được hoàn thành. Cả nước vẫn còn 985 HTX nông nghiệp ngừng hoat động chưa giải thể được. Một số HTX tuy đã đăng ký tổ chức lại theo Luật HTX năm 2012 nhưng không chuyển đổi được mô hình hoạt động nên hiệu quả sản xuất, kinh doanh thấp,….

Trước tình hình trên, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đề nghị Trung ương, Bộ Chính trị ban hành mới Nghị quyết về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể với trọng tâm và mục tiêu quan trọng là xây dựng quan hệ sản xuất mới trong sản xuất nông nghiệp, thúc đẩy đoàn kết, hỗ trợ nhau và phúc lợi xã hội như bản chất vốn có của KTTT, HTX trong nông thôn và làm cơ sở để sửa đổi Luật HTX, các cơ chế chính sách phù hợp với đặc thù của KTTT, HTX trong lĩnh vực nông nghiệp.

P.V